Tehdit alan gazeteciler birkaç saat içinde evlerini terk etmek zorunda kalabilir. Bununla birlikte, çatışmalar genellikle öngörülebilir ve bu nedenle kırılgan bölgelerdekilerin bir çıkış planına ve gitmeye hazır önemli belgelerine sahip olmaları gerekir. Bu belgeler, muhabirlere gerektiğinde seyahat konusunda yardımcı olmakla kalmayıp, aynı zamanda daha güvenli bir bölgeye veya ülkeye taşınmalarına da yardımcı olabilir. Aşağıda, hangi belgelerin toplanması gerektiğini ve hangi kuruluşların gazetecileri yer değiştirme konusunda desteklediğini listeledik.
Hazır Bulunması Gereken Belgeler
- Aşağıda listelenen belgelerin asıllarını veya fiziki kopyalarını yanınızda bulundurun.
- Fotoğraf çekin ve her şeyi güvendiğiniz şifreli bir bulut hizmetine ( örneğin Dropbox , Sync.com ) veya akıllı telefonunuzu kaybetmeniz durumunda ikinci bir cihaza kaydedin. Ayrıca yurtdışında yaşayan ailenize veya arkadaşlarınıza da gönderebilirsiniz.
- Pasaport, nüfus cüzdanı, ehliyet.
- Son kullanma tarihlerine bakın. Birkaç ay dolmak üzereyse, mümkünse hemen yenileyin.
- Birden fazla kimlik belgeniz varsa, birini kaybetmeniz ihtimaline karşı ayrı yerlerde saklayınız.
- Doğum belgesi (veya doğum tarihini ve yerini kanıtlayan herhangi bir resmi belge).
- Diğerleri: evlilik cüzdanı, üniversite diplomaları (diploma, mezuniyet ve devam belgesi, notlar), basın kartı, mesleki sertifikalar, aşı sertifikası.
Aşağıdaki bilgileri tek bir belgede, İngilizce olarak, bir bulut hizmetinde ve akıllı telefonunuzda, göndermeniz gereken herkes için kopyalayıp yapıştırmaya hazır olarak kaydedin:
- Tam yasal ad, yer ve doğum tarihi.
- Pasaport numarası, düzenleme numarası ve son kullanma tarihi.
- Geçerli konum – bunu çevrim içi mesajlarda paylaşma konusunda dikkatli olun.
- E-mail adresi
- Telefon numarası ve farklıysa WhatsApp ve Signal numaraları.
- İstihdam yeri/yerli ve yabancı kuruluşlarla çalışma belgesi.
Yurtdışında güvendiğiniz bir arkadaşınız veya bağlantınız varsa, bu belgelerin ve bilgilerin bazılarının dijital kopyalarını saklamaları için onlara göndermeyi düşünün.
Kişisel Belgeler
- Fotoğrafların ve önemli olduğunu düşündüğünüz ve hafızanızda tutmak isteyeceğiniz her şeyin dijital kopyalarını yapın.
- Her şeyi güvendiğiniz bir bulut hizmetine kaydedin.
Önleyici Tedbirler
- Kolay ve geçici bir çıkış yoluna ihtiyacınız olması durumunda, güvenli bir yabancı ülkede turist vizesine başvurun.
- Geçmişte birlikte çalıştığınız uluslararası kuruluşlarla (haber odaları, serbest çalıştığınız çevrimiçi dergiler, danıştığınız veya çalıştığınız STK’lar) iletişim kurun.
- Çalışmanızın İngilizce kaydını veya kanıtını isteyin (örnek: Bir baş editörden veya insan kaynakları temsilcisinden, tamamladığınız çalışmayı ve istihdam veya serbest çalışma tarihlerini onaylayan imzalı bir belge).
- Ulusal hükümet düzeyinde bağlantıları olup olmadığını ve o ülkede mülteci statüsü için başvurduğunuzda size kefil olup olamayacaklarını sorun.
- İngilizce destekleyici elektronik belgeler ve durum ortaya çıktıkça durumunuza yardımcı olması için kuruluştaki bir irtibat kişisini isteyin.
- Üyesi olduğunuz uluslararası profesyonel kuruluşlarla iletişime geçin ve İngilizce bir destek mektubu ve üyelik veya katılım kanıtı isteyin.
- Yakın bir aile üyenizin (ebeveyn, büyükanne, büyükbaba, kardeş, eş, çocuk) bulunduğu ülkelerden başlayarak diğer ülkelerdeki iltica ve mülteci statüsü yollarını araştırın.
- Nereden başlayacağınızdan emin değilseniz, ilgilendiğiniz ülkelerin büyükelçiliklerine başvurarak prosedürler hakkında bilgi alabilirsiniz;
- Ayrıca, başka bir ülkede mülteci olmanın yasal çerçevesini anlamanıza yardımcı olabilmeleri için mülteci yardım kuruluşlarıyla da iletişime geçebilirsiniz.
Dijital ve Fiziksel Güvenlik Adımları
- GIJN’nin Dijital Güvenlik bilgi formu , temel bilgileri kapsar ve sizi bu konuda size yardımcı olabilecek kuruluşlara yönlendirir.
- GIJN Gazetecilik Güvenlik Değerlendirme Aracını kullanın .
- GIJN’nin Gazeteciler için Şifreli Uygulamaları ve Programları.
- Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ), yasal yardım almanın yanı sıra fiziksel ve dijital güvenlik konusunda kapsamlı tavsiyeler sunar.
İletişime Geçilecek Kuruluşlar
Çalışmaları nedeniyle tehlikede olan gazetecilere acil yardım sağlayan kuruluşların listesi aşağıdadır:
Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) “ön saflardaki gazetecilere destek sağlar ve çalışmaları nedeniyle yaralanan, hapsedilen veya kaçmak zorunda kalan gazetecilere hızlı müdahale yardımı sağlar.” Onlarla iletişim kurmanın en hızlı yolu e-postadır. (emergencies@cpj.org).
Kanadalı İfade Özgürlüğü Gazetecileri (CJFE) , aşağıdaki koşullar altında finansal destek sunar:
- “Başvuru sahibi, bir IFEX üyesi veya acil yardım sağlayan bir kuruluş tarafından doğrulanabilir bir gazeteci olmalıdır.
- Verilen miktar tipik olarak 500$ ile 1.500$ CAD (400$-1.200$) arasında değişmektedir.
- Gazeteciler, CJFE’den en fazla iki ayrı hibe almaya hak kazanır.
- CJFE yalnızca İngilizce başvuruları kabul etmektedir.
CJFE mali desteği, gazeteciler gözaltına alındığında yasal ücretleri, tıbbi masrafları, güvenliğe ulaşım masraflarını ve güvenli bir ülkede yeniden yerleşim masraflarını içerebilir.
Free Press Unlimited (FPU) , çalışamayan gazeteciler için kısa vadeli desteği veya güvenli olmayan veya savunmasız bir durumdan geçici olarak kaçmanın maliyetlerini kapsayabilir. Buradan başvurabilirsiniz . FPU’nun sitesine göre gereksinimler şunlardır:
- “Bir medya kuruluşu veya profesyonel bir medya profesyoneli olma;
- Acil durumunuz, bir medya profesyoneli olarak çalışmanızın doğrudan bir sonucudur;
- Bu yardımın yapısal olmadığını, tesadüfi (tek seferlik) olarak sağlandığını kabul ediyorsunuz;
- Desteğimizin amacının, işinizi mümkün olan en kısa sürede yeniden başlatmak olduğunun farkındasınız;
- Durumunuz, sizin dışınızdaki en az iki güvenilir kaynak tarafından doğrulanabilir olması.”
Freedom House bir acil yardım programı yürütmektedir. Bir başvuru gönderme hakkında bilgi almak için, e-posta yoluyla onlarla iletişime geçin (info@csolifeline.org).
Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (IFJ) , buradan başvurabileceğiniz bir Güvenlik Fonu sunmaktadır .
Uluslararası Medya Desteği (IMS) , “7/24 yardım hatları, güvenli evler, güvenlik fonu, güvenlik ekipmanı, yasal yardım, acil durum yardımı” ve daha fazlasını içeren bir güvenlik paketi sunar.
Uluslararası Kadın Medya Vakfı’nın (IWMF) psikolojik ve tıbbi bakım, geçici yer değiştirme yardımı (3 ay) ve adli yardım konularında yardımcı olanbir Acil Durum Fonu vardır. Finansman için buradan başvurabilirsiniz. Bu kriterleri karşılamanız gerekir
Journalisten helfen Journalisten (Gazeteciler Gazetecilere Yardım Ediyor). Almanya merkezli bu kuruluşa yer değiştirme başvurusunda bulunmak için, onlara e-posta ile yazın (jhjgermany@t-online.de ).
Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) , risk altındaki gazetecilerden yardım taleplerini help2@rsf.org adresine göndermelerini veya +33 1 4483 8466 numaralı telefonu aramalarını istiyor .
- RSF’nin sürgündeki gazeteciler için kılavuzu , UNHCR, bazı AB ülkeleri, ABD ve Kanada ile iltica ve mülteci prosedürünü kapsar.
- Güncellemeler için RSF’nin Rus Twitter beslemesini takip edin.
- RSF’nin Almanya şubesi Ohne Grenzen , yer değiştirme başvurusunda bulunma konusunda yardım sunuyor. Onlarla kontakt@reporter-ohne-grenzen.de adresinden iletişime geçin.
Uluslararası Burslar
Vakit kalırsa, gerginlikler azalana kadar ülkelerini terk etmesi gereken gazeteciler , genellikle vize prosedürüne yardımcı olan ve maaş ve barınma sunan bu uluslararası burslardan birine başvurabilirler .